معمول کسانی که آیةالله بهجت (ره) را می شناسند از ایشان تصویر یک عارف و عالم اخلاقی را در ذهن دارند اما اندکی مطالعه از کتاب های معتبری که در مورد ایشان نوشته شده ذهنیت ما را تغییر می دهد . کیاست ، بینش و بصیرت ، آگاهی به مسائل روز ، دقت ستودنی در مورد مسائل سیاسی و زیرک بودن ایشان عناوینی است که با شنیدن صحبت هایشان در ذهن هر انسانی نمایان می شود.
شاید خواندن و شنیدن در مورد ایشان و علمای دیگری که صاحب بینش نافذ و بصیر بوده اند ، بیشتر از همه تداعی کننده روایتی باشد که می فرماید از کیاست مؤمن بر حذر باش که او با نور و هدایت الهی مسائل را می بیند.
البته همه این مطالب در حالی است که ما بخواهیم از مقامات عرفانی و مسائل مربوط به آن صرف نظر کنیم و فقط با ملاکات ظاهری شخصیت چنین فردی را بررسی کنیم.
در دو کتابی که نامشان ذکر خواهد شد از زبان این مرجع تقلید فقید ، مطلب مشترکی در مورد اثرات سوء رشوه خواری در نظام ما بیان شده است که نشانگر نگرانی آیةالله بهجت (ره) از این مسئله می باشد ؛ همچنان که هر فرد دلسوز دیگری که معتقد به دور اندیشی ایشان باشد را نیز نگران می کند.
آیةالله ری شهری در کتاب زمزم عرفان چنین می نویسد :
« یکی از آفاتی که نظام های سیاسی و بویژه نظام های مبتنی بر ارزش های دینی را از درون می پوساند ، رشوه خواری است . از امام علی (ع) در این باره روایت شده که می فرماید :
انّما أهلَکَ مَن کانَ قَبلَکُم أنَّهُم مَنَعُوا الناسَ الحَقَّ فاشتَرَوهُ ، وأخَذُوهُم بالباطِلِ فاقتَدَوهُ
پیشینیان شما از این رو به هلاکت افتادند که مردمان را از حقشان باز داشتند و مردم نیز [ ناچار با رشوه ] ایشان را خریدند و آنان مردم را به ارتکاب باطل واداشتند و مردم هم از آن [ باطل ] پیروی کردند. (1)
آیةالله بهجت (ره) در این باره فرمودند :
خدا می داند که در کشور ما رشوه چه می کند و ما در فکر نیستیم » (2)
درهمین رابطه نیز حجةالاسلام و المسلمین رخشاد در کتاب در محضر بهجت کلام ایشان را چنین نقل می کند :
« از عجایب این که در جنگ انگلیس و عثمانی ، قوی ترین دولت روی زمین یعنی دولت عثمانی مغلوب ضعیف ترین دولت ها یعنی انگلیس شد ، با این که امثال آقا سید محمد کاظم یزدی و آقای شیخ الشریعه اصفهانی و آقا میرزا محمد تقی شیرازی -رحمهم الله- که از معاریف علما بودند و نیز دیگر علما وارد جنگ شدند و بدین ترتیب علمای شیعه یداً واحدةً از دولت عثمانی علیه انگلیس حمایت کردند و دولت اسلامی ( هرچند سنی ) را بر دولت کفرترجیح دادند. با این همه انگلیس با رشوه و حیله و فریب و وعده و وعید به رؤسا و فرماندهان غالب شد و در حقیقت هیچ بر همه چیز غلبه کرد! و سرانجام گفتند :
[ ظَفَرنا عَلَی أَعْظَمِ قُوَّةٍ عَسکَرَیّةٍ فِی العالَمِ
بر بزرگترین نیروی نظامی جهان پیروز شدیم ]
باز هم ما خوابیم و نفهمیدیم که چگونه از راه رشوه افرادی را خریداری نمودند و بر ما غلبه کردند! » (3)
هرچند رشوه خواری را به پول زیرمیزی و خدعه و خیانت در مقابل مزد معنا می کنند اما اثرات بدش منحصر به خودش نیست بلکه مسائلی همچون تطمیع ، وابستگی به کانون های قدرت و ثروت ، دلبستگی به جاه و مقام و مطامع دنیوی نیز دقیقا همین اثرات رشوه خواری را می تواند در پی داشته باشد.
اثراتی که می تواند در مدت زمانی نه چندان دور ریشه های مستحکم یک نظام را پوسیده کند و تزلزلی اساسی ایجاد کند.
1: میزان الحکمه / ج4 ص3463 ح7458
2: زمزم عرفان / محمدی ری شهری / ص 190
3: درمحضر بهجت / محمدحسین رخشاد / ج2 ص 199
مطلب شما در سایت جوانان فردای موعود ستون وبلاگها منتشر گردید.
یاحق